Η μέρα της μαρμότας

Στην ταινία «Η μέρα της μαρμότας» ο Μπιλ Μάρρεϋ ζει την ίδια μέρα συνεχώς. Ό,τι κι αν κάνει ξυπνάει κάθε πρωί στις 7 στην ίδια μέρα ξανά και ξανά. Και μάλιστα η μέρα αυτή δεν είναι όποια κι όποια, είναι μία από τις χειρότερες της ζωής του: απεσταλμένος ενός τηλεοπτικού καναλιού σε ένα κωλοχώρι της Αμερικής που είναι από τα πιο βαρετά μέρη του κόσμου, μέσα στην καρδιά του χειμώνα έχοντας αναλάβει να καλύψει ένα ετήσιο έθιμο που έχει να κάνει με το αν μία μαρμότα θα αναγγείλει τον ερχομό της άνοιξης ή θα τον αναβάλλει για 2 μήνες ακόμη. Το μέρος είναι πληκτικό, οι ντόπιοι ασύλληπτα βαρετοί και το ρεπορτάζ που έχει αναλάβει να κάνει μια απίστευτη αγγαρεία. Και είναι υποχρεωμένος να βιώνει το ίδιο σκηνικό ξανά και ξανά αμέτρητες φορές.

Τη θεωρώ ως μία από τις πιο έξυπνες κωμωδίες που έχουν γυριστεί ποτέ. Το concept είναι ευρηματικότατο και ο τρόπος που δομείται όλη η ταινία γύρω από αυτό είναι τουλάχιστον αριστοτεχνικός. Οι κωμικές σκηνές είναι άφθονες και ξεκαρδιστικές, σχεδόν κλασικές θα μπορούσε να τις χαρακτηρίσει κάποιος. Η δε ερμηνεία του Μάρρεϋ είναι (ως συνήθως για αυτόν τον ηθοποιό) φανταστική, αν και είναι γεγονός ότι ο ρόλος αυτός είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα του. Για εμένα είναι από εκείνες τις ταινίες που και 20.000.000 φορές να τη δω δε θα τη χορταίνω. Αυτή είναι μία ανάλυση της ταινίας σε πρώτο επίπεδο.

Σε δεύτερο επίπεδο όμως θα έλεγα ότι η ταινία αυτή είναι βαθύτατα αλληγορική. Σάμπως η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων δεν βιώνει καθημερινά μια «μέρα της μαρμότας»; Η ρουτίνα, η καθημερινότητα, οι ίδιες παραστάσεις, τα ίδια κλισέ και οι ίδιες κουβέντες από φίλους, οικογένεια, συναδέλφους, ΜΜΕ. 250-300 μέρες της μαρμότας για τον κάθε άνθρωπο στη διάρκεια ενός έτους.

Το ερώτημα που θέτει η ταινία είναι: Και τώρα τι κάνουμε; Έχουμε μπλέξει σε μια κατάσταση της οποίας ας πούμε ότι δεν έχουμε τον έλεγχο. Τηρούμε μοιρολατρική στάση, οργιζόμαστε, τα βάζουμε με όλους και με όλα; Ή προσπαθούμε να βελτιώσουμε την κατάσταση μας εμείς με τις δικές μας δυνάμεις; Ο Μπιλ Μάρρεϋ στην ταινία περνάει από όλα τα στάδια: γκρίνια,απόρριψη, μοιρολατρία, οργή, αυτοκαταστροφικότητα. Και τελικά συνειδητοποιεί ότι όσο κι αν χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο, τίποτα δεν πρόκειται ν'αλλάξει. αν δεν αποδεχτεί αρχικά την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και κινούμενος αναγκαστικά στο περιοριστικό κι ασφυκτικό της πλαίσιο βρει τους τρόπους εκείνους για να ξεφύγει και ακόμη κι αν δεν τα καταφέρει να ξεφύγει, να βελτιωθεί ο ίδιος και να περάσει καλά στην τελική, βρε αδερφέ. Αναπτύσσει λοιπόν μια θετική στάση, μαθαίνει πράγματα, θέτει στόχους, δημιουργεί. Και όταν πια είναι έτοιμος, όταν έχει πλέον αλλάξει κι ο ίδιος σαν άνθρωπος, τότε ως δια μαγείας πετυχαίνει το στόχο του και ξυπνάει επιτέλους την επόμενη μέρα από τη μέρα της μαρμότας με το κορίτσι που είναι ερωτευμένος (το οποίο στην προηγούμενη κατάστασή του δεν ήθελε ούτε να τον βλέπει) αγκαλιά στο ίδιο κρεβάτι.

Μήπως η ταινία αυτή είναι ένα μάθημα για όλους μας και το για το πως θα πρέπει να προσεγγίζουμε τη ζωή μας; Μήπως εκεί κρύβεται και το μυστικό της ευτυχίας για τον καθένα μας στην τελική; Πρώτο βήμα αποδοχή της αδυναμίας΄"βίαιης" ανατροπής της υπάρχουσας αρνητικής κατάστασης, δεύτερο βήμα προσωπική βελτίωση κι εξέλιξη και αγώνας έστω και υπό τις πλέον δυσμενείς συνθήκες και τρίτο βήμα αλλαγή της δυσμενούς κατάστασης η οποία όμως θα έρθει από μόνη της και σε χρονικό σημείο που δεν θα το περιμένουμε και ίσως δε θα μας πολυνοιάζει κιόλας!

Νομίζω ότι το βασικό μήνυμα της ταινίας είναι: Μην προσπαθείτε να αλλάξετε την ζωή σας, πριν συνειδητοποιήσετε ποιοι είστε και δουλέψετε με τους εαυτούς σας. Όταν το πράξετε και ανεβείτε εσείς επίπεδο σαν άνθρωποι τότε η ζωή σας θα αλλάξει με τρόπο που θα σας φανεί εντελώς αβίαστος...